سوم نوامبر، زادروز آندره مالرو
امروز مصادف است با سالگرد تولد آندره مالرو. آندره مالرو (زاده ۱۹۰۱ – درگذشته ۱۹۷۶) نویسنده، منتقد هنری و سیاستمدار فرانسوی بود که ما او را بیشتر به خاطر کتابهایی مثل ضد خاطرات، دوران تحقیر، راه شاهی، فاتحان، وسوسه غرب، سرنوشت بشر و امید که همگی به فارسی ترجمه شدهاند، میشناسیم.
آندره مالرو، وزیر مـشاور ژنـرال دوگـل -رئیسجمهور فرانسه- در امور فرهنگی هم بود. وی که از نویسندگان نامدار قرن بیستم فرانسه بود و شهرتی جهانی داشت. در جنگ دوم جـهانی، پس از فرار از بند اسارت آلمـانیها، بـه جبهه مقاومت میهنپرستان فرانسه پیوست و با متجاوزان آلمانی به مبارزه برخاست و با عبور از رودخانه رن و تشکیل هنگ آلزاس لرن، نامی جاویدان از خویش به جا گذاشت.
مالرو در رشته زبانهای شرقی دانشگاه پاریس تحصیل کرده بود و گذشته از خدمات ادبـی و میهنی و علاقه به نویسندگی به هنر نیز دلبستگی فراوان داشت. چندین بار به ایران آمد و آثار باستانی ایران را دید و بعد در تعریف و توصیف آنها، به خصوص بناهای اصفهان، در موزه لوور پاریس، چند جلسه سخنرانی برپا کرد و در مـطبوعات نیز چندین مقاله نوشت که مورد توجه قرار گرفت. تألیفات مالرو در مورد امور اجتماعی و ادبی و هنری است و در کتاب ضد خاطرات که در واقع شرححال خود اوست، ضمن ذکر خاطرههای سـفرهای مـختلف به کشورهای جهان، از جمله چین و هند و ایران و عربستان سعودی، در مورد هنر این ملتها مطالبی نوشته است. به عقیده او اگر برای پذیرایی جهانگردان وسـائل کـافی آماده و فراهم شود، اصفهان بزرگترین شهر سیاحتی دنیا خواهد شد.
مالرو در آن روز که مسجد شاه اصفهان (مسجد امام فعلی) را دید، چنان تـحتتأثیر شـکوه و جـمال بنای آن قرار گرفت کـه از شـدت هیجان، بـیاختیار گریست. به عقیده مالرو، مساجد باعظمت و جلال در ترکیه و استانبول و مصر و تونس و فلسطین فراوانند، ولی همگی بیروح هستند. در صورتی که در مساجد ایـران، تـماشاگر، روح زیـباپرستی و شادیآفرینی هنرمند ایرانی را احساس میکند و معی زندگی و مفهوم ابدیت را در مییابد.
مالرو در جنگهای داخلی اسپانیا، به سود جمهوریطلبان، شرکت کرد و در نبردهای هوایی تـوفیقهایی یـافت، فـیلم امید از کتاب او به همین نام اقتباس شده است.
در سال 1933 جـایزه معروف کنکور در ادبیات فرانسه نصیب او گردید. وی در دولت اول ژنرال دوگل وزیر اطلاعات شد و بعد در دوره ریاست جمهوری دوگل از سـال 1956 تـا 1959 وزیر مشاور در امور فرهنگی بود و از چندین دانشگاه بزرگ دنیا، ازجمله دانشگاه آکـسفورد انـگلستان و دانشگاه بنارس هندوستان، درجه دکترای افتخاری گرفت.
یکی از کارهای جالب آندره مالرو، دودزایی و پاک و پاکیزه کردن زنـگ انـدود سـیاهی بود که همه عمارتها و ساختمانهای پاریس را پوشانده بود. این اقدام وزیر امور فرهنگی هـرچند گـران تمام شد ولی شهر عروس جهان را به زیبایی نخستین بازگرداند. وی در دیگر امور هنری نـیر دسـت به کارهای خوبی زد.
او عقیده داشت که فرانسه وظیفه دارد به صورت پیوسته، روشهای روشنفکرانهاش را به جهان عرضه کند. مـالرو پس از استعفای دوگل، علاقه و پیوند خود را به رئیـس نـامدارش از دسـت نداد و بنیاد شارل دوگل را تأسیس کرد.
کاش ایرانی ها هم به داشته های خودشون حس واقعی داشتن