سرطان معده چرا ایجاد می‌شود؟ علایم سرطان معده چه چیزهایی هستند؟ شیوه تشخیص و درمان این بیماری
علت های سرطان معده
– حدود 95% موارد از نوع آدنوکارسینوم است (5% موارد را لنفوم تشکیل می‌دهد، سارکوم و تومور کارسینوئید نادر است).
– نوع روده‌ای، شایع‌ترین نوع است که به صورت توموری مجزا رشد می‌کند و سرانجام از جدار معده عبور کرده، به احشای مجاور دست‌اندازی می‌کند.
– نوع منتشر: نوعی سرطان با تمایز ناچیز است که اتصال سلولی ناچیزی دارد، از این رو در طول لایه زیر مخاط معده به بیرون رشد می‌کند و بدون ایجاد هیچ‌گونه توده مشخصی معده را می‌پوشاند (لینیتیس پلاستیکا).
– عوامل خطرساز عبارتند از: عفونت با هلیکوباکترپیلوری، گاستریت مزمن (گاستریت آتروفیک، آنمی پرنیشز)، سابقه گاسترکتومی ناکامل، رژیم غذایی حاوی مقادیر بالای نیتریت‌ها، غذاهای شور و دودی یا غذاهایی که خوب نگهداری نشده‌اند، رژیم غذایی حاوی مقادیر کم میوه و سبزی، مصرف الکل و دخانیات.
– پولیپ‌های آدنوماتوز و زخم مزمن معده، احتمال دارد به بدخیمی تبدیل شوند.
– 40% موارد در آنتر و 30% در تنه و فوندوس معده بروز می‌کند.
– در قرن گذشته، فراوانی آن کاهش یافته است. در گذشته این سرطان، نخستین سرطان در آمریکا و جهان به شمار می‌رفت؛ اما اکنون دومین سرطان در جهان و یازدهمین سرطان در آمریکاست.
تشخیص‌های افتراقی سرطان معده
– گاستریت
- زخم پپتیک
- سرطان مری
- سرطان پانکراس
- تومور کارسینوئید
- آمیلوئیدوز
- سارکوئیدوز
- سندرم پوتزجگر
- پولیپ (آدنوماتوز، هیپرپلاستیک یا التهابی)
تظاهرات، علایم و نشانه‌های سرطان معده
– تومورها در مراحل ابتدایی، بیشتر فاقد علامت هستند.
– شایع‌ترین نشانه‌ها عبارتند از کاهش وزن، سیری زودرس و درد.
– تهوع و استفراغ
– دیسفاژی یا بی‌اشتهایی
– ملنا یا دفع خون مخفی
– در موارد پیشرفته ممکن است توده‌ای در شکم لمس شود.
– آسیت
– در میانه رکتوم ممکن است «طاقچه بلومتر» لمس شود (دست‌اندازی متاستازی تومور به دیواره قدامی رکتوم)
– غدد لنفاوی ویرشو (متاستاز به غدد لنفاوی سوپراکلاویکولار چپ)، تومور کروکنبرگ (متاستاز تخمدان) یا غدد لنفاوی سیسترماری‌جوزف (متاستاز ناحیه اطراف ناف) ممکن است وجود داشته باشد.
اقدامات تشخیصی سرطان معده
– آندوسکوپی بخش فوقانی دستگاه گوارش و بیوپسی ارزش تشخیصی دارد.
– رادیوگرافی از بخش فوقانی دستگاه گوارش با کنتراست باریوم ممکن است نشان-دهنده وجود زخم، توده یا تغییر شکل معده باشد اما اغلب انجام دادن بیوپسی ضرورت دارد.
– در CBC، ممکن است آنمی فقر آهن مشهود باشد.
– سی‌تی‌اسکن و سونوگرافی آندوسکوپیک برای ارزیابی وجود متاستاز و مرحله‌بندی تومور به کار می‌رود.
– می‌توان برای بررسی وجود متاستاز از لاپاروسکوپی یا لاپاراتومی با هدف تعیین مرحله پیشرفت تومور، استفاده کرد.
درمان سرطان معده
– تنها امید درمان، رزکسیون کامل تومور با برداشتن حاشیه‌ای وسیع است.
– در ضایعات پروگزیمال از گاسترکتومی کامل استفاده می‌شود (درگیری تنه، کاردیا و فوندوس).
– در ضایعات دیستال از گاسترکتومی ناکامل استفاده می‌شود (ضایعات پیلور و آنتر).
– چنانچه احشای مجاور نیز درگیر باشند (مانند طحال، دم پانکراس، کولون، امنتوم، بخش دیستال مری و دوازدهه) می‌توان آنها را همراه با معده برداشت.
– در موارد غیر قابل درمان، می‌توان از جراحی تسکینی، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی برای تخفیف علائم بهره جست.
– لنفوم معده را می‌توان با پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی معالجه کرد.
پیش‌آگهی و عوارض سرطان معده
– بیماری هنگام تشخیص اغلب پیشرفته است.
– چنانچه متاستاز اعضای دور دست، غدد لنفاوی یا احشای مجاور بارز باشد، پیش آگهی بسیار بد است.
– میانگین بخت بقای 5ساله در آمریکا کمتر از 5 سال است.
– میانگین بخت بقای 5ساله در ژاپن به علت برنامه‌های بیماریابی تهاجمی (آندوسکوپی و بیوپسی از بخش فوقانی دستگاه گوارش) و جراحی در مراحل اولیه، حدود 5% است.
