پیشنهاد کتاب: پیرمرد صدساله‌ای که از پنجره بیرون پرید و ناپدید شد

کتابی که در این پست معرفی می‌کنم، کتابی است که سبک و ژانرش تا حد زیادی تازگی دارد. ما غالبا انتظار داریم که کتاب‌هایی در ژانرهای خالص داستانی کلاسیک، پلیسی، تاریخی، طنز و … بخوانیم و معمولا کمتر پیش می‌آید که کتابی بخوانیم که چند تا از این سبک‌ها را با هم ترکیب کرده باشد.

نویسنده کتاب «پیرمرد صدساله‌ای که از پنجره بیرون پرید و ناپدید شد» –یوناس یوناسون– در سوئد متولد شد و بعد از امتحان کردن مهارت‌ها‌ و شغل‌هایی مثل روزنامه‌نگاری، شانس در خانه‌اش را زد و یک شرکت بزرگ تهیه برنامه‌های تلویزیونی را تأسیس کرد. اما او که دوست داشت فراغت خودش را داشته باشد، شرکت را فروخت و با پول هنگفتی که به دست آورد، به سوئیس رفت.

در سوئیس او روی کتاب ناتمام‌اش کار کرد، بعد این کتاب ترجمه شد و برای انتشار به 6 ناشر پیشنهاد شد. اما هیچ کدام از ناشرها به جز یکی روی خوش به این کتاب نشان ندادند.

اما خوشبختانه سرانجام یکی در انتشارات پیرات پیدا شد که کتاب را با دقت خواند و به دیگران پیشنهاد کرد. کتاب ناگهان بعد از انتشار در زمره کتاب‌های موفق قرار گرفت و چند ماه آزگار، پرفروش‌ترین کتاب سوئیس شد.

یوناسون خوشحال از موفقیت کتاب به زادگاه بازگشت، اما در استکهلم وقتی برای ارزیابی موفقیت کتاب قفسه‌های کتاب یک کتابفروشی را زیر و رو کرد، کتابش را اصلا پیدا نکرد. سرخورده از کتابفروشی بیرون آمد، اما از روی تصادف وقتی می‌خواست یک نقشه بخرد، از فروشنده در مورد کتاب پرسید و در اینجا بود که متوجه شد، نبود کتاب، به خاطر نداشتن مشتری نیست، بلکه به خاطر آن است که کتاب از فرط داشتن هواخواه اصلا روی دست فروشنده‌های نمی‌ماند و درجا به فروش می‌رسد.

خب، اصلا نباید انتظار داشته باشید که با یک کتاب ادبی کلاسیک روبرو هستید.

کتاب پیرمرد صدساله‌ای که از پنجره بیرون پرید و ناپدید شد، آمیزه‌ای از یک داستان پلیسی، داستان طنز و داستان سیاسی است.

قهرمان داستان پیرمرد صد ساله‌ای است که از سیستم و نظام یک خانه سالمندان به تنگ می‌آید و روز تولدش از پنجره فرار می‌کند.

در ایستگاه قطار، از روی تصادف یک چمدان پر از پول را ناخواسته صاحب می‌شود، چمدانی که از آن یک باند خلافکار و گانگستری بوده است و …

اما چیز جالب این کتاب این است که در طول خواندن کتاب، ما داستان زندگی پیرمرد قهرمان داستان را هم مرور می‌کنیم و از ورای آن تاریخ قرن بیستم را البته به صورت طنز مرور می‌کنیم. در حقیقت نویسنده کتاب هر بار به بهانه‌ای قهرمان داستان را در یک رشته اتفاقات تصادفی درگیر می‌کند تا او با تعدادی از مهم‌ترین شخصیت‌های سیاسی قرن بیستم دمخور شود: استالین، فرانکو، ترومن، چرچیل، مائو، کیم ایل سونگ و …

از این طریق و با مرور خاطرات پیرمرد، ما البته به صورت طنز در بطن حوادثی مثل ساخت بمب اتم، جنگ‌های داخلی اسپانیا و انقلاب چین قرار می‌گیریم. نویسنده حتی، قهرمان داستان را در سال‌های دهه 1320 به ایران هم آورده است و باعث شده او توسط سازمان امنیت وقت دستگیر هم بشود!

پس اگر می‌خواهید کتابی در این ژانر ترکیبی طنز-پلیسی-تاریخی بخوانید، می‌توانید به دلخواه کتاب را با ترجمه شادی حامدی یافرزانه طاهری (به ترتیب انتشارات به‌نگار و نیلوفر) تهیه کنید و بخوانید.

یک اقتباس سینمایی از همین کتاب با کارگردانی فلیکس هرنگرن و بازیگر کمدین سوئدی -رابرت گوستافسن- صورت گفته که گویا قرار است سپتامبر امسال به نمایش درآید.