مردی که با گوش‌هایش می‌بیند

دانیل کیش Daniel Kish، در شیرخوارگی بینایی خود را از دست داد، او در نتیجه ابتلا به یک تومور مغزی به نام رتینوبلاستوما در سه ماهگی از دید یک چشم و در 13 ماهگی از دید چشم دیگر محروم شد و به گفته خودش هیچ حافظه بینایی ندارد. اما او بیشتر اوقات بدون نیاز به عصای ویژه نابینایان، حرکت می‌کند و کارهایش را انجام می‌دهد. او حتی می‌تواند با دوچرخه‌اش به تنهایی و بدون راهنمایی، حرکت کند و به تنهایی در کوهستان اردو بزند.

دانیل همه اینها را به یاری توانایی و استعدادی ویژه‌ای به نام موقعیت‌یابی از طریق بازتاب صدا یا اکولوکیشن انجام می‌دهد. اکولوکیشن استعداد ویژه‌ای است که برخی از نابیناها دارند.

دانیل می‌تواند با دهانش صدای کلیک خاصی تولید کند و مثل دولفین‌ها بازتاب این صدا را بشنود و ردیابی کند. دانیل زمانی که دو ساله بود، شروع به این کار کرد. البته خیلی از کودکان نابینای دیگر هم این کار را می‌کنند، اما به خاطر منع شدن و تصور اینکه ممکن است از آنها جلوه بدی در اجتماع به عنوان یک آدم ناتوان ایجاد شود، توسط اطرافیان از این کار منع می‌شوند.

کیش برای درآوردن صدای کلیک، زبانش را سریع و محکم به سقف دهانش می‌زند، با این کار یک خلأ موقتی ایجاد می‌کند و همین خلأ صدای کلیک ویژه را تولید می‌کند. انسان‌ها به خاطر داشتن دو گوش، توانایی ردیابی محل صدا را دارند. از آنجا که امواج صوتی به یکی از گوش‌های زودتر از گوش دیگر می‌رسد، مغز از روی همین تفاوت زمانی متوجه جهت زمانی می‌شود. در حقیقت همان طور که ما به یاری دو چشم خود، دید سه بعدی داریم، یک شنوایی سه‌بعدی هم داریم.

کیش، البته، به صورت مؤثر و به جا و بر حسب نیاز از کلیک‌هایش استفاده می‌کند. وقتی او بیرون است، صدای کلیک‌های بلندتری درمی‌آورد. به این ترتیب می‌تواند یک ساختمان را از 300 متری، یک درخت را از ده متری و یک آدم را از از دو متری تشخیص بدهد. او می‌تواند اشیایی با اندازه 14 سانتیمتر را تمیز بدهد و حتی بین وسایل نقلیه مختلف، تفاوت قائل شود.

یک پژوهشگر با MRI تحقیقاتی روی مغز دانیل انجام داده است و متوجه شده است که هنگامی که مغز او مشغول موقعیت‌یابی از طریق بازتاب صدا است، قشر پس پسری مغز او فعال می‌شود. جالب است که همین قسمت مغز، وظیفه پردازش داده‌های بینایی را دارد. مغز عملکرد عجیبی دارد، وقتی این قسمت مغز از داده‌هایش محروم شود، یک عملکرد ثانویه پیدا می‌کند و می‌تواند داده‌های شنوایی را پردازش کند و یک تصویر ذهنی از موقعیت اشیای اطراف ایجاد کند.

منابع: + و + و این ویدئو