اکس به منظور خدمات

پیش گفتار: این مطلب توسط نویسنده وبلاگ یه وجب خاک اینترنت نوشته شده است که با توافق به عمل آمده در وبلاگ 1پزشک گرامی برای اولین بار منتشر می شود. امیدوارم که خوانندگان خوب این وبلاگ از این مطلب استفاده کافی ببرند.

اصطلاح “به عنوان سرویس” در چند سال اخیر و با ورود وب 2 محبوبیت بیشتری بین نویسندگان وبلاگها و همین طور موسسان شرکتها و استارتاپها داشته است. دهه گذشته میلادی، دهه کلنجار رفتن با سیستمهای عامل مایکروسافت و بعضا اپل بود و نصب نرم‌افزارهای جور و واجور. تمامی نرم‌افزارها می بایست نصب می‌شدند. عدم سازگاری بین سیستم عاملهای مختلف و بسیاری مشکلات دیگر، باعث کلافگی کاربر کامپیوتر می‌شد.

با ورود به هزاره، دنیا رنگ دیگری گرفت. وب در حال تحول بود که حبابش ترکید و همین ترکیدن حباب سرمایه‌گذاری‌های بی حد و نصاب باعث شد که چشمهای بسیاری باز شود و از خواب بیدار شوند. وب، شروع به تکاپو کردن کرد و جایش رو بیش از پیش در بین کاربران باز کرد. در همین بین بود که اصطلاح وب 2.0 به عنوان سردمدار یک تحول در دنیای وب به کار گرفته شد. دنیایی که در آن تعامل کاربران مهم بود و نه وبمسترهای بدون ارتباط و خشک و پشت صحنه یک وب سایت اینترنتی. مردم می‌خواستند با هم تعامل داشته باشند، عکس، فیلم و خواسته‌ها و علاقه‌مندی‌هایشان را به اشتراک بگذارند و با راه اندازی سرویس‌هایی مثل فلیکرو یوتوب و تویتر، اینترنت جز لاینفک دنیای مدرن شده است.

امروزه دیگر کسی حوصله سر و کله زدن با نرم‌افزار را ندارد. امروزه به یمن سرویس‌های زیاد وب دویی همه چیز را بر روی وب می خواهیم. می‌خواهم عکسی رو ویرایش کنم، بسیار خوب بر روی وب می‌توانم انجام دهم، می‌خواهم نقاشی بکشم، این سرویس هم هست، می خواهم داستانهای کمیک بکشم و یا جلوه‌های ویژه ساده بصری به تصویرم بدهم، آن هم بر روی اینترنت موجود است و بسیاری از سرویسهای وب 2 مجانی هستند.

در این میان مقاله‌ای ندیدم که به اصطلاح “اکس به عنوان سرویس” پرداخته باشد. جای حرف اکس مجهول، می‌شود حرفهایی گذاشت که معنای بسیار متفاوتی می دهد اما همه در یک چیز مشترکند. همه بر روی وب هستند و وابسته به کامپیوتر شخص و یا سیستم عامل او نیستند و شما تنها نیاز به یک مرورگر اینترنتی دارید تا کارتان راه بیفتتد.
SaaS(Software as a Service): “نرم افزار به عنوان خدمات” زمانی اطلاق می شود که سایتی یک سرویس وب رو ارائه می دهد و دیگر شما نیاز به نصب یک نرم افزار بر روی کامپیوتر خود ندارید. مثلا فرض کنید می خواهید یک فایل با پسوند ورد رو تبدیل به پی دی اف کنید. خب یک سایت می‌آید و می گوید فایلت رو برای من بفرست و من برایت فرمت تبدیل شده رو می‌فرستم و مجانی! به همین سادگی دیگر شما نیاز به دنبال نرم افزار گشتن و نصب آن و کرک آن برای تبدیل یک فرمت نوشتاری به دیگری نیستید.

DaaS(Development as a Service): “برنامه نویسی به عنوان خدمات”، سرویسی هست که بعضی سایتها ارائه می‌دهند برای راحتی برنامه‌نویسها و یا درست کردن فضایی که به صورت گرافیکی و بصری بشود خیلی راحت یک برنامه نوشت. مثلا تصور کنید من می‌خواهم برنامه‌ای بنویسم که مدیریت امور مشتریان من را در دست بگیرد و اطلاعات کمی هم راجع به برنامه نویسی دارم. اگر به سبک قدیمی به خواهم کار کنم می‌بایست نرم‌افزارهای برنامه‌نویسی، پلاگین‌ها و افزونه‌های مربوطه و یک نرم افزار پایگاه داده را بر روی کامپیوتر نصب کنم که در بسیاری موارد واقعا دردسرساز است. حال آنکه شرکتهایی هستند که این رو به صورت بسیار ارزان و یا رایگان در اختیار شما قرار می‌دهند و شما می‌توانید در عرض چند ساعت و یا دقیقه، برنامه خود را آماده داشته باشید و به صورت گرافیکی آنچه را می خواهید درست کنید و همه اینها بر روی وب انجام می شود. شما فقط نیاز به یک مرورگر دارید!

GaaS(Game as a Service): بازی به عنوان خدمات، نوع دیگری هست که به جای نصب کامل یک نرم افزار بازی، وارد دنیای وب می‌شوید و در وب بازی می‌کنید. بسیاری از بازی‌های دست جمعی و تفرحی کلاسیک به این صورت هستند. مثلا سایتهای حرفه‌ای شطرنج رو در نظر بگیرید. شما دیگر نیاز به نصب نرم افزار شطرنج و بازی ندارید، بلکه این سایتها به رایگان و یا با اشتراک ارزان، محیطی را برای شما به وجود می‌آورند که بتوانید در آن به بازی مورد علاقه خود بپردازید. اخیرا با افزایش قدرت تکنولوژی پیرامون آنالیز بهتر اطلاعات تصویری و صوتی بر روی فلش، شاهد آن هستیم که بازی‌های دست جمعی با کیفیت بالا که نیاز به پردازش گرافیکی قوی هم دارند، آنلاین بازی می شوند. طبیعتا اینترنت پرسرعت حرف اول را برای ایجاد چنین ارتباطهایی می‌زند.

در آینده نزدیک اصطلاحات بیشتری راجع به خدمات وبی رایج خواهد شد و با رشد روز افزون اینترنت پرسرعت، کامپیوترها در بسیاری از کاربردهای معمولی تبدیل به ماشین محاسباتی سبک می شوند چرا که اکثر محاسبات بر روی سرور اینترنتی صورت خواهد گرفت و این یعنی نیاز به سخت افزار کمتر و ارزان شدن قیمت آنها برای کامپیوترهای کاربران معمولی اینترنت و وب.